Een ijzeren Gallisch zwaard, vrijwel intact: dat is een zeldzame vondst. Dit exemplaar voert ons bovendien terug naar een woelige oorlogstijd: de jaren 50 voor onze tijdrekening, waarin de Romeinse bevelhebber en politicus Julius Caesar Gallië verovert en Ambiorix met zijn Eburonen zich tegen hem verzet, vruchteloos! Caesar schrijft een propagandaboek over zijn campagne: De Gallische Oorlog. Dit wapen dateert uit die periode of kort daarna. 85 centimeter lang is het zwaard, waarvan ook de ijzeren schede bewaard bleef. De handgreep in been of hout is vergaan. Zo’n lang zwaard behoort tot de wapenrusting van een ruiter. Hij kan er van op zijn paard iemand mee neerslaan. Als je goed kijkt, zie je dat de wapensmid zowel de schede als de kling van het zwaard heeft versierd. Zijn hamer had een wafelpatroon. Het zwaard is in 1980 opgebaggerd uit moerassige grond in Herk-de-Stad. Heeft een ruiter het daar toevallig verloren? Is het zwaard daar geofferd omdat de plek een bijzondere betekenis had? We weten het niet. Bijna identieke exemplaren zijn opgegraven in Alesia in Bourgogne. Dat was de kampplaats van de befaamde Gallische koning Vercingetorix. Caesar versloeg hem daar omstreeks 50 v.Chr.